یکی از مهم ترین مسائل کشور در سال های اخیر نرخ بیکاری به خصوص در بین جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاهی است. چالش نهادینه در حوزه کسب و کار فارغ التحصیلان، سیاست گذاری نامناسب آموزشی،  ارتباط کم͏رنگ صنعت و  دانشگاه در حوزه پرورش دانشجویان متناسب با نیاز صنعت، عدم توازن منطقه ای و جنسیتی، نقش کم رنگ مهارت آموزی و توانمندسازی دانشجویان، و عدم تطابق شغلی در گروه جوان و  قشر تحصیل کرده است. بر این اساس یکی از مهم ترین اهداف برنامه های توسعه طی دو دهه اخیر رشد اشتغال بوده است. برنامه هفتم توسعه نیز با همین استدلال هدف کمّی یک میلیون اشتغال در سال را هدف گذاری نموده است و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان متولی ایجاد و توسعه کسب‌وکار خرد و خانگی، تعیین شده و در سطح عملیاتی نهادهای توسعه‌ای غیردولتی دارای مدل و شبکه تسهیلگری، به عنوان مجری معرفی شده‌اند. بر اساس هدف‌گذاری‌ها، در پایان سال پنجم برنامه هفتم، فضای کسب و کار کشور بر اساس تعریف بانک جهانی در رده کشورهای دارای سهولت قرار خواهد گرفت؛ به گونه‌ای که علاوه بر سهولت راه‌اندازی کسب و کار، تداوم و رشد فعالیت کسب و کارها و امکان تجدید ساختار برای آنها فراهم می‌شود.

همچنین در برنامه هفتم بر تقویت تناسب بین تحصیل و اشتغال دانشجویان تاکید شده و در این خصوص آمده است وزارتخانه‌های علوم و بهداشت به همراه دستگاه‌های اجرایی موظف اند برای کارورزی، کاربینی و حضور دانشجو در فضای واقعی کار، تسهیلات لازم را ارائه و همکاری لازم را انجام دهند. با تدوین این آئین‌نامه پیوند بین دانشگاه به‌عنوان محل تحصیل و جامعه به‌عنوان محل خدمت بر دانشجو به‌گونه‌ای تعریف شود که دانشجو هم‌پای دانش، مهارت لازم را هم کسب کند تا بتواند با کاریابی در کمترین زمان، با حداکثر قدرت وارد بازار کار شود. با توجه به دوران طلایی تحصیل، دانشگاه به عنوان یکی از ارکان آموزشی کشور می تواند نقشی مهم در ایجاد و تقویت مهارت های تخصصی و عمومی ایفا نموده و با ارایه آموزش͏های لازم و ایجاد بستر تولید و فروش شبیه سازی شده، احتمال شکست کسب و کار فارغ التحصیلان را کاهش دهد. لذا طرح کسب و کار دانشجویی دانشگاه شیراز، کاملاً مطابق با برنامه هفتم توسعه بوده و با ایجاد بستر آموزش، تولید، فروش و ارایه خدمات زمینه ایجاد کسب و کار را مهیا نموده و با ارایه بسته͏های حمایتی زمینه رشد کسب و کارهای دانشجویی موجود را مهیا نماید.

بهره برداری اقتصادی از دانشجویان به عنوان مهمترین منابع انسانی در اختیار دانشگاه ها می تواند تاثیر قابل توجهی بر چرخه اقتصادی کشور داشته و از طرفی موجب تقویت مهارت های جدید و کاهش مشکلات فرهنگی و اجتماعی شود. به طور کلی کسب و کار در هنگام تحصیل، در صورت جهت دهی و مدیریت مناسب، نه‌تنها مانع پیشرفت تحصیلی نمی͏شود بلکه علاوه بر تامین بخشی از هزینه های تحصیل به افراد اعتمادبه‌نفس داده و با تقویت مدیریت زمان و مهارت‌های شخصی و سازمانی موجب پیشرفت تحصیلی آنها خواهد شد. همچنین کسب و کار هدفمند در دوران دانشجویی با تقویت مهارت‌های تخصصی و عمومی و افزایش تجربه و تقویب رزومه کاری، احتمال استخدام دانشجویان بعد از فارغ التحصیلی را افزایش می‌دهد. ورود به بازار کسب و کار در دوران دانشجویی، سبب می‌شود که تا حد زیادی ریسک‌پذیری و انعطاف‌پذیری افراد را بالاتر ببرد. دانشجویان در حین کار با محیط واقعی کسب و کار آشنا شده، دشواری͏های محیط کار واقعی را احساس می کنند، معمولاً با کارهای اداری، نامه نگاری، اصول و فنون مذاکره، نحوه تعامل با مشتری، مباحث مالی، مدیریتی و … آشنا می͏شوند. لذا اینگونه دانشجویان، شرایط مناسب͏تری را جهت یافتن شغل مناسب پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه خواهند داشت. تجربه نشان می دهد بسیاری از کارآفرینان موفق از همان زمان دانشجویی به حوزه کسب و کار ورود کرده و تجاربی که در این حوزه کسب کرده اند تاثیر مهمی بر نحوه مدیریت امور تجاری شان گذاشته است. 

دانشجویان در دوران تحصیل با مشکلات فراوانی مواجه می شوند که می تواند آسیب های جدی در زندگی اجتماعی آنها به همراه داشته باشد. فشارهای روانی ناشی از تغییر شرایط زندگی, دوری از خانواده, مشکلات مالی و اقتصادی, اشتغال حین تحصیل و به تبع آن مشکلات آموزشی ناشی از اشتغال از جمله افت تحصیلی, ترک تحصیل, عدم دستیابی به اهداف آموزشی و طولانی شدن مدت تحصیل و مشکلات فرهنگی ناشی از فعالیت در یک محیط غیر قابل کنترل بیرونی نمایانگر مسئولیت خطیر متولیان دانشگاه در جهت شناسایی و کنترل و پیشگیری از آسیب های آموزشی و فرهنگی است. بر اساس تحقیقات انجام شده توسط نوحی و همکاران بیشترین مشکلات دانشجویان به ترتیب مربوط به حیطه ارتباطی، تحصیلی، مالی و اقتصادی و حیطه روحی- روانی می باشد. به طور کلی افراد خوابگاهی و دارای وضعیت اقتصادی ضعیف و متوسط دارای مشکلات بیشتری نسبت به سایر گروه͏ها بوده و این امر نشانگر لزوم توجه بیشتر به دانشجویان غیر بومی و خوابگاهی دارای وضعیت اقتصادی ضعیف و ارتباط بیشتر جهت درک مشکلات آنها و هدایت و راهنمایی دقیق به منظور کاهش مسایل آنها می͏باشد.

 با این وجود به دلیل عدم سرمایه گذاری بر روی مهارت آموزی و ایجاد فضای کسب و کار مناسب در دانشگاه͏ها، بخشی از دانشجویان در پاسخ به حس استقلال طلبی مالی و کسب درآمد جهت رفع نیازهای مالی، به عنوان نیروی غیر متخصص در رستوران ها، کافه ها و مغازه ها که اشتغال در آنها نیاز به تخصص خاصی ندارد مشغول به کار می باشند. جدا از عدم ارتباط این مشاغل با زمینه تخصصی دانشجویان، نقش کمرنگ آنها در تقویت مهارت های عمومی و حضور در محیط پرآسیب این مشاغل گاهاً موجب نامیدی، کاهش اعتماد به نفس و خودباوری، کاهش نشاط و ایجاد مشکلات فرهنگی و اجتماعی زیادی بخصوص در بین دختران شده است. لذا تدوین و اجرای یک برنامه کسب و کار مناسب و ایجاد بستر آموزش، تولید و فروش زیر نظر مستقیم دانشگاه به عنوان یک نهاد فرهنگی آموزشی با در نظر گرفتن شرایط تحصیلی و مالی دانشجویان و با نگاه تربیتی می͏تواند مشکلات فرهنگی و اجتماعی جامعه را کاهش داده و زمینه کسب درآمد و استقلال، توانمند سازی و تقویت مهارت های عمومی و شور و نشاط در محیط فرهنگی را مهیا سازد. توانمندسازی انجام شده دانشجویان را قادر می͏سازد تا هویت و قدرت خود را در تمامی حوزه های زندگی به رسمیت بشناسند. لذا معاونت فرهنگی دانشگاه شیراز در پاسخ به رفع این مشکل اقدام به تدوین طرح کسب و کار و نوآوری دانشجویی نموده است. در این طرح که با عنوان "زیست بوم کسب و کار دانشجویی" تدوین شده است با شبکه͏سازی ظرفیت͏های موجود در داخل و خارج از دانشگاه شیراز فرآیند توانمندسازی و مهارت افزایی دانشجویان، ارایه خدمات کسب و کار و عرضه محصولات دانشجویی و حرکت دانشجویان به سمت تولید و کارآفرینی با تمرکز بر ابعاد فرهنگی و اجتماعی برنامه ریزی و اجرا خواهد شد.

بعد از بلوغ دانشگاه‌های نسل اول که با تمرکز بر آموزش به وجود آمدند، دانشگاه های نسل دوم با ظهور تحقیقات پایه و عموماً پژوهشی و مبتنی بر فعالیت‌های تحقیقاتی شکل گرفتند. امروزه دانشگاه های نسل سوم و چهارم با تمرکز بر آموزش، پژوهش و پاسخگویی به نیازهای جامعه، تولید، کارآفرینی و تولید ثروت پایه گذاری شده و مبنای برنامه ریزی اقتصادی بسیاری از کشور‌ها قرار گرفته اند. دانشگاه‌ نسل سوم بر پایه تحقیقات کاربردی و نیاز محور شکل گرفته و عموماً کارآفرین، مولد و مبتنی بر حل مسائل جامعه با رویکرد علمی و نظام یافته و در تعامل با محیط پیرامونی می͏باشد. در چنین دانشگاهی، دانشجویان باید همزمان مجموعه‌ای از دانش، مدیریت دانش، مهارت و مدیریت کارآفرینی و کسب و کار را فراگیرند. اما شکل‌گیری و اثربخشی دانشگاه کارآفرین و مولد، بدون توسعه نظام‌مند آموزش، مهارت‌ و توسعه زیرساخت͏های کسب و کار و عرضه محصولات امکان‌پذیر نیست. بنابراین یکی از وجوه و منظرهای کلیدی دانشگاه نسل سوم، توسعه مهارت‌های شغلی، حرفه‌ای و شایستگی‌ها و توانمندسازی دانشجویان همسو با فرایند توسعه ملی و حل مسائل جامعه به روش علمی است.